Ik heb de gewoonte om regelmatig door al mijn spullen te gaan. Niet een kastje per dag of een laatje per week, maar in een cyclus die nu ik erover nadenk zo’n twee jaar duurt. Dus zo eens in de twee jaar maak ik elk laatje, doosje, kastje open. De volgorde is redelijk vast (kelder – keuken – schuur – eetkamer – zitkamer – gang – slaapkamer – kluskamer 1 – kluskamer 2 en dan terug naar de kelder), het tempo niet. Elke keer kom ik vergeten schatten tegen en elke keer kan er ook wel wat weg.

Deze week sta ik voor mijn grote boekenkast en besluit echt te schiften. Boeken nemen niet veel plaats in, ik stoor me niet aan boeken die ik 10 jaar niet heb opengedaan, ze staan daar prima te staan. Maar waarom eigenlijk?

Ik ben nog lang niet klaar. Woordenboeken kunnen weg, ICT-zelfleerboeken kunnen weg (wat erin staat weet ik nu wel en wat ik niet weet staat er niet in). Een serie uit de 60-er jaren over huishouden – leuke plaatjes en leuk om te zien hoe de tijd veranderd is – doe ik weg.

Weg = naar de kringloop. Die mogen bepalen wat er nog verkocht kan worden.

Maar dan sta ik bij een rijtje boeken van mijn vader die 40 jaar geleden is overleden. Vol aantekeningen van hemzelf, dus sowieso niet geschikt voor de kringloop. Deels gaat het over muziek – mijn vader was musicus – deels over geschiedenis. Ik open zijn twee lievelingsboeken over de wereldgeschiedenis.

Ik heb deze boeken zelf ook veel gebruikt in het pre-wikipedia tijdperk. Maar ik schrik. Eigenlijk heb ik altijd een onbestemd gevoel bij deze boeken gehad, maar daarbij mezelf en niet de boeken betwijfeld.

De geschiedenis wordt voorgestelde als lange rechte lijn van Mesopotamië en Israël via Griekenland, Rome en Italië (Renaissance) naar de superieure Noord-West Europese cultuur. In een hoekje van de dikke boeken beperkte aandacht voor andere culturen zoals de Maya’s en Chinezen. Afrika begint als het door Europa ontdekt wordt. Indonesië is alleen belangrijk als kolonie.

Dat is het wereldbeeld dat ik geleerd heb in mijn jeugd maar dat gekanteld is. Vandaag lees ik over de commissie van Jet Bussemaker die meer en andere aandacht wil voor Indonesië zonder door de Nederlandse bril te kijken. Helemaal terecht. Uit de boeken van mijn vader valt geen begrip voor de Molukse treinkaping (waarbij mijn achterbuurjongen werd gedood) te kweken: Molukkers worden in de boeken niet genoemd, de achtergrond van hun ongenoegen blijft onvindbaar.

Ik doe de boeken weg. Ik breng ze niet naar de kringloop want ik wil niet dat iemand dit koopt.