In Resource, tijdschrift van studenten en medewerkers van Wageningen UR, een interessant artikel van Albert Sikkema over de dilemmas bij het plastic inzamelen.
Volgens Wageningse wetenschappers spelen er drie dilemmas:
- statiegeld of inzamelen? Het voordeel van het statiegeldsysteem is dat het een mooie, uniforme afvalstroom oplevert. ‘Vergelijk dat maar eens met de brei aan kunststoffen die je met vrijwillige kunststofinzameling krijgt.” Het nadeel is dat het een duur systeem is, vooral het transport. Om de verrekening met al die inzamelpunten van de flesjes goed te kunnen doen moeten die flesjes immers heel na het sorteerpunt worden vervoerd. “Je verplaatst heel veel lucht.”
- bronscheiding of nascheiding? Bij bronscheiding levert de consument zijn plastic apart in. De best presterende gemeente in Nederland weet zo 60% van het plastic in te zamelen. De consument gooit altijd veel plastic toch bij het restafval, vooral omdat plastic niet als zodanig herkend wordt. Bronscheiding levert dus een slechte scheiding op waarbij veel plastic alsnog bij het restafval gaat. Bij nascheiden haalt een apparaat het plastic uit het restafval: het beste apparaat kan nu tot 60% van het plastic uit de brei aan restafval vissen. Nascheiding levert dus meer op dan bronscheiding. Maar nascheiding is duur. Tenslotte: in een grote stad lijkt nascheiding de beste resultaten te halen (mensen in flats scheiden minder goed afval) en op het platteland bronscheiding.
- ophalen of wegbrengen? Het ophalen van afval is twee keer zo duur dan het zelf wegbrengen. Dat komt vooral doordat veel klikos aan de weg halfvol zijn, en hoemeer soorten afval gescheiden wordt, des te leger zijn de vele klikos. En die wagens toch moeten rijden, remmen, optrekken. Plastic apart inzamelen is het goedkoopst als de mensen het zelf wegbrengen naar verzamelpunten.
Tenslotte: wat de drie collectiesystemen – statiegeld, bronscheiding en nascheiding – parten speelt is dat ze elkaar kannibaliseren: als de een wordt uitgebreid, gaat dat ten koste van de andere twee.
Een argument wordt in dit artikel niet genoemd: gedragsverandering. Nascheiding levert misschien wel de beste scheiding op, maar geen gedragsverandering, noch bij consumenten noch bij fabrikanten. Als je statiegeld krijgt, gooi je je flesje minder achteloos in de berm. Bronscheiding en zelf wegbrengen maakt dat mensen bewust worden van de immense hoeveelheid afval die we produceren, en fabrikanten wellicht gepusht worden minder verpakkingen te gebruiken. Dat is de reden dat ik voor het statiegeld en voor bronsscheiding ben.
mij verbaasd me altijd dat mensen zonder problemen allerlei rotzooi mee naar huis nemen als ze boodschappen doen ,maar het een probleem vinden om het afval weg te brengen, zelf neem ik als ik boodschappen ga doen met de fiets altijd leeg glas en plastic mee om in de containers bij de supermarkt te gooien en doordat regelmatig te doen en op te letten wat ik aan verpakkingen mee neem hoef ik ook veel minder weg te brengen.
LikeLike
Dat is een logisch en handig systeem wat jij volgt: spullen erin, afval eruit. Maar niet iedereen doet zelf boodschappen. Haha, het zou wat zijn als Ahold het afval mee terug nam, net zoals de bezorge van een nieuwe wasmachine de oude verplicht mee terug moet nemen.
LikeLike
Ik woon in een flat en hierbeneden wordt enkel “papier” en “restafval” gescheiden. De bewonersvereniging is al heel lang aan het proberen te regelen een plastic afvalbak te regelen, want die staat hier niet in de wijk.
In de universiteit staan wel plastic afvalbakken en in de wijk op 15 minuten fietsen ook. Dat is handiger, omdat je daar ook gewoon je eigen plastic tasjes in kan gooien (en niet perse de Plastic Hero zakken).
Glasbakken staan wel bij de supermarkt aan de overkant van de straat.
LikeLike
Dan klopt de conclusie van het artikel vast wel dat flatbewoners minder goed afval scheiden. Niet uit onwil, maar omdat het lastiger is.
LikeLike
Ik had zelf de gemeente Utrecht ook gemaild: waarom staat er hier geen plastic afvalbak?
Het antwoord was dat er te weinig mensen wonen, dus een plastic afvalbak neerzetten zou teveel kosten.
Overdag komen er wel echt ontzettend veel mensen op de campus, en toen zag ik dat er op een aantal plekken in de universiteitsgebouwen ook plastic vuilnisbakken neergezet waren (oranje bakken speciaal voor plastic).
LikeLike
Bronscheiding op het platteland: op een bepaald moment kregen we hier die ‘plastic hero’ zakken en toen was het de bedoeling dat we ons plastic afval daarin gingen verzamelen. Ik heb het een jaar gedaan en toen was die zak nog steeds niet vol. Toen hij eindelijk vol was, moest hij op een vaste dag, eenmaal per maand, aan de weg. Maar in de meeste maanden waait het hier zo, dat hij weg- of stukwaait. Dus dan moet je hem al naar een dorp of kern brengen waar het minder waait, en waar ze iets hebben waar je hem aan vast kunt maken – want ook daar waait het, alleen wat minder hard. Dus dan loop je een kilometer of meer met zo’n zak vol lucht, in de regen en de wind.
Ik wil best meewerken aan afvalscheiding, maar dit vind ik te veel gevraagd.
Je kan de gang bijna niet meer door van alle afval dat daar gescheiden ligt te worden, en als het dan eindelijk gescheiden is, moet je veel moeite doen om er alsnog van af te komen. Ik vind dat demotiverend.
Ik produceer steeds minder afval, en hoe minder het wordt, hoe onredelijker het lijkt om dat allemaal op te slaan tot het eindelijk genoeg is om opgehaald te worden.
Moeten we het dan maar zelf gaan wegbrengen? Nou, met de vuilniszak op de fiets is niet zo’n goed plan, die waait ook stuk, dus dan ga je dat doen met de auto. Maar dat vraagt ook veel energie – en dan heb ik het nog niet over de kosten van de brandstof.
Al met al ben ik steeds meer geneigd om het kleine beetje afval dat ik produceer, gewoon in de grijze bak te doen, die ik maar heel af en toe aan de weg zet en waar dan nog steeds maar een bodempje afval in zit.
LikeLike
Zo zie je hoe een relatief beperkt probleem talrijke haken en ogen heeft. Ik kan me je dilemmas goed voorstellen. Lastig hoor. Het is goed dat mensen die de regels bedenken veel verhalen horen. Dat geldt ook bij de drie transities, awbz, zorg, huishoudelijke hulp. Heel veel dank voor je reactie, ik sla alles op in mijn hoofd en als het aan de orde is hier heb ik mijn hoofd vol met ideeen en dilemmas.
LikeLike
Quote: “Mensen in flats scheiden het afval minder goed?”
Ws hebben die mensen simpelweg geen ruimte om àl hun afval te scheiden, en zo komen we weer bij het begin van het probleem, er wordt teveel afval geproduceerd.
Bronscheiding lijkt me prima te doen als we daadwerkelijk bij de bron (de fabrikant) beginnen, misschien die verpakkingstax weer invoeren + een verbod op het doorberekenen daarvan 😉
groet
LikeLike
Ach dan berekenen ze toch gewoon iets anders door?
LikeLike
Het minder goed afval scheiden door flatbewoners hoeft niet met onwil te maken te hebben, maar juist met die dingen die jij ook noemt: minder ruimte in de gang, geen afvalbakken voor plastic in de buurt etc.
LikeLike
Precies, dat speelt ook bij ons. De basis lijkt mij om te streven naar minder gebruik van plastic verpakkingen en te kiezen voor afbreekbare alternatieven. Inzameling van plastic daarnaast is prima, maar soms lastig uit te voeren.
LikeLike
Ik ben het -zoals zo vaak – helemaal met je eens. Uiteindelijk moeten we naar minder plastic en meer afbreekbare verpakkingen.
LikeLike