Bij de raadsvergadering heb ik geprobeerd het Wageningse klimaatplan socialer te maken. Dat is niet gelukt, helaas.

Het wordt steeds bekender: de energietransitie wordt betaald door de achterblijvers, door hen die niet meedoen met de energietransitie omdat ze dat niet kunnen, of omdat het niet in hun bubbel zit. Omdat de klimaatdiscussie een te abstracte ver-van-mijn-bed show is terwijl het alledaagse leven al ingewikkeld genoeg is.

Redeneer eens mee:

  • zonnepanelen voor op je dak kun je aanschaffen met subsidie. Je moet uiteraard zelf wel het grootste deel betalen, en wie dat niet kan (of wil of er niet opkomt) profiteert niet van de subsidie. Logisch, zou je zeggen.
  • door de zonnepanelen heeft de eigenaar een lagere energierekening. Ook logisch.
  • wat de panelen meer opleveren dan je zelf gebruikt, wordt op het net gegooid en daar krijgt de eigenaar geld voor. Die wordt immers energieleverancier. Klinkt ook logisch.
  • Degenen die geen zonnepanelen kunnen betalen (of voor wie het buiten hun bubbel ligt) houden dus sowieso een hogere energierekening omdat ze alle energie van het net halen, waarbij hun energierekening steeds hoger zal worden omdat energie steeds duurder wordt, en ze hebben geen extra inkomsten vanuit de zonnepanelen. Die redenering is ook al zo logisch, maar het begint bij mij te wringen, want wie zijn die mensen?
  • Met de zonnepanelen wordt het huis meer waard, zoveelste voordeel voor de zonnepaneleneigenaars die de zonnepanelen met subsidie hebben aangeschaft. Het houdt op logisch te klinken: de voordelen komen wel heel erg boven op elkaar te liggen, waarom is die subsidie eigenlijk nodig?
  • Maar nu komt het: de energietransitie wordt betaald uit de energietransitiebelasting, en die is dus gekoppeld aan de hoogte van de energierekening. Iemand met zonnepanelen betaalt dus niet mee aan de energietransitie. De energietransitie wordt betaald door de mensen zonder zonnepanelen. Hee, dat klinkt helemaal niet logisch.

Het gaat mij erom dat dit twee groepen in de samenleving zijn met tussen hen een kloof. Die kloof wil ik verkleinen, maar hij wordt steeds breder en dieper.

Nou daar ging het gisteravond niet helemaal over. Ik wilde dat de gemeente een klimaatproject niet alleen beoordeelt op klimaatwinst, maar ook op sociale impact. Dat het de taak van de gemeente is om te streven iedereen te bereiken. Dat het best zo kan zijn dat een bepaald project minder klimaatwinst oplevert maar wel een bepaalde moeilijk te bereiken groep erbij betrekt.

Helaas, alleen de VVD, SP, CU en wij (PvdA) steunden dit. En de wethouder (Groenlinks), en dus komt het vast goed gelukkig. Maar toch, frustrerend dat een debat zo fout kan lopen.