Deel acht in de serie over hoe mijn leven in De Tropen mij definitief veranderd heeft. Nu over oorlog en vluchtelingen.
Ik heb drie jaar in Angola gewoond en gewerkt, en dat was toen een oorlogsland. Een gore oorlog met een miljoen doden die tientallen jaren heeft geduurd. Ik werkte voor Care en mijn taak was om vluchtelingenkampen van drinkwater te voorzien. Ik schat dat in die kampen in mijn gebied 500.000 Angolese vluchtelingen woonden.
De herinneringen schieten weer door me heen. Zo snel kan ik niet typen hoor. En dit wordt lastig, want ik heb hier een trauma aan overgehouden, dus dan begin ik te zweten en trillen en dan is de fijne dag voorbij.
Herinneringen aan een kapotgeschoten stadje met 240.000 vluchtelingen, vooral vrouwen en kinderen, zonder enige steun, bijstand, uitkering, basisinkomen. Geen mogelijkheid tot moestuintje of bedrijfje. En in diezelfde plaats een tientalduizend militairen die de waterkrachtcentrale verdedigden, vooral mannen ja. Waar zouden die vrouwen van leven?
Herinneringen aan een boom met lange takken en veel schaduw waaronder een paar honderd vluchtelingen zich verzameld hadden. Ze hadden de overkant bereikt, langs mijnenvelden en door ongastvrije bossen. Ze hadden onderweg familieleden verloren, maar zij hadden het gehaald. Moeders zaten te zitten. Kinderen keken met lege ogen voor zich uit. Ik zorg dat er vrachtwagens met water heen en weer gingen rijden.
Herinneringen aan een lange colonne vrachtwagens en terreinwagens, van die luxe waarvan hier wordt gezegd dat het schandalig is dat we erin rijden, wat een luxepaarden zijn wij toch, uren en uren en uren , was het twee of drie dagen? Stapvoets rijden achter de mijnenveger aan op weg naar een stad die bevrijd zou zijn. Uitstappen was eng, want buiten de breedte van de mijnenveger moet je niet komen. Dus als ik naar de wc moest (en ik ben ook maar een mens), plasje of poepje, kon ik of achter de auto gaan zitten zodat niet mijn eigen mensen me zagen maar wel die in de wagen achter ons, of voor onze auto. Ik koos altijd voor het eerste, en dat deed iedereen en daar had je het dus nooit over. Ik heb heel wat VIPs op de grond zien zitten poepen. En zij mij.
Wat was dat ook al weer voor een oorlog? In elk geval niet de mijne, en ik vroeg mezelf vaak af wat ik daar deed. Liever was ik bij mijn gezin, lekker spelen en knutselen met mijn drie Zoons. Maar ik had een baan ver weg in oorlogsland. Waar ik 150% van een goed salaris voor kreeg vanwege het hoge risico. Waarom deed ik dit?
Op zulke tochten werd me vaak uitgelegd hoe ingewikkeld die oorlog was. Ik begreep het nooit, en wilde het ook niet begrijpen. Het was in mijn ogen een onzinoorlog tussen twee volken die hetzelfde land deelden. Tussen twee mannen die allebei president wilden zijn. en die ene was het en die andere niet. Twee mannen, de ander (Savimbi) met tientallen vrouwen en nog veel meer kinderen, en de een, de echte president (Dos Santos), een van de rijkste mannen in Afrika. Onder andere omdat BP hem voor oliesuccessierechten elke dag een miljoen dollar toeschoof.
De ene, ‘onze’, kant had olie, de andere kant had goud en diamanten. Zoveel diamanten, dat een serveerster ergens in een restaurantje in een dorp ergens onderweg ver van de wereld me een zak liet zien die ze had meegenomen op haar tocht naar onze veilige kant. Dat zijn de enige zeker-echte diamanten die ik ooit in mijn leven heb gezien. Het moeten er tientallen geweest zijn, het was een jutezakje vol. Ze kon er niets mee, iedereen had diamanten zei ze.
Eieren niet, die had niemand meer, die werden geïmporteerd uit Namibië, tien uur rijden verderop, want de kippen waren opgegeten. Wilde dieren waren er ook niet meer, allemaal op. We leefden op mais, tomaten, uien en groene blaadjes die we manmoedig spinazie noemden. Rond het politiebureau lagen mijnen, want prikkeldraad was ook op. Ook telefoonpalen en elektriciteitspalen waren ommijnd. En overheidsgebouwen, waterkrachtcentrales, alles eigenlijk. Glas was er ook niet, huizen hadden geen ruiten meer, ook mijn kantoor de eerste maanden niet. Het luchtte lekker door.
Ongelimiteerd geld voor een gore oorlog. Maar normale dingen, niets. Alles was stuk, op, kapotgeschoten.
Zo nu en dan was er in de stad waar ik woonde met mijn gezin een razzia. Dan reed er een vrachtwagen door de armere wijken en die pakte alles op wat jong en mannelijk was en twee armen en benen had. De vrachtwagen recruteerde soms voor de ene, soms voor de andere kant. De opgepakten werden soldaat voor een van beide kanten en met hun leven was het gedaan. Ze kwamen terug na hun diensttijd van meen ik 12 jaar of als ze een been eraf hadden, dan werden ze bedelaar. Daarvan zaten er duizenden in het centrum op de grond. Een collega had inderdaad zijn hele diensttijd uitgezeten, maar had geen stoere verhalen daarover zoals oudere mannen hier. Lege ogen, traumas, verdriet.
Op een dag was de andere man, Savimbi dus, dood. De volgende dag lag er een staakt het vuren. Niets geen ingewikkelde oorlog, gewoon twee jaloerse mannen die een miljoen doden op hun geweten hebben.
Mijn collega komt er vandaan, hoorde al een klein beetje van de verschrikkingen van daar. Om misselijk van te worden. Hopen dat wij het nooit hoeven mee te maken.
LikeGeliked door 1 persoon
Wat heftig. Ik wist niet dat het voor jou zo was.
Annette
LikeGeliked door 1 persoon
‘Gewoon twee jaloerse mannen’, die overal kunnen opduiken.
Waar put je in je huidige levensfase de meeste positiviteit uit?
LikeGeliked door 1 persoon
Ahum, dat is een goede vraag. Geen idee. He dat is wel confronterend hoor, daar stop ik even mee.
LikeLike
Ik word stil van je verhaal, indrukwekkend. Ik begrijp je verhalen op dit blog steeds beter… Dank je voor het delen.
LikeGeliked door 1 persoon
Jeetje… stil van. PTSS heet dat tegenwoordig. Na dit soort ervaringen lijkt het me bar lastig hier in ons landje van polderkneuterigheid weer je draai te vinden. En inderdaad: minimaliseren en consuminderen lijkt dan een luxespelletje van de welvarende happy few… knap van je dat je dit aangaat, de confrontatie met nare herinneringen. Dank voor het delen!
LikeGeliked door 1 persoon
In mijn tijd heette dat nog geen PTSS zoals je begrijpt. Aan de andere kant: het was een geweldug vol leven, want die polderkneuterigheid zou er ook zijn zonder deze ervaringen, en dan was dat alles geweest. Dan liever zo.
LikeGeliked door 1 persoon
Snap ik. Beide. Ik heb diep respect voor je. Ben de laatste tijd te druk om nog veel te lezen, maar ga nu wel even bij jou ‘inhalen’…
LikeGeliked door 1 persoon
Jij blij dat ik mijn blog de laatste tijd heb verwaarloosd….. Deel zeven uit deze serie was ergens in december, meen ik.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ga ze zoeken (en niet alleen die verhalen hoor). Mooie nieuwe profielfoto heb je ook! En rood staat je goed! 🙂 Krachtige kleur voor een krachtig mens
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is een heuse fotograaffoto, met PvdA rood. Hoewel iets zachter, want het echte socialistische rood staat me helemaal niet.
Weet je al wanneer ik jarig ben? Raden.
LikeLike
Vandaag? 😯
LikeLike
Nee dus had je al begrepen, 1 mei dus
LikeGeliked door 1 persoon
Een echte ‘rooie’ dochter… 😉
LikeGeliked door 1 persoon
1 mei, kan ook nog… 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Precies
LikeGeliked door 1 persoon
https://nl.aliexpress.com/w/wholesale-mouse-hand-warmer.html
Nog een reactie op dat je het zo koud had. Ooit had ik een computerkamertje .Met 16 graden en goed aan gekleed was het goed te doen. Alleen zo,n koude muis hand .Ik had bedacht om van zo,n elektrische voeten zak van de kringloop een grote handschoen te knutselen .Maar ze bestaan gewoon. De prijs lijkt me wel uit kunnen .
Alleen viool spelen er mee zal moeilijk gaan 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Ja dat klokt, elektrisch verwarmde wanten! Wat me ook lkker lijkt: een vrwarmde stoel. Dan sta ik echt nooit meer op….
LikeLike
Holly crap .Wat heb jij veel ellende gezien. Ik begin nu een beetje te snappen wat je bezielt in en met dit blog. Het moet heel raar te zijn om hier veronderstelt te worden om weer mee te doen. Dan is ons consuminderen en eenvoudig willen leven maar leuk spelen daarbij vergeleken.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, dank je wel. Het heeft me jaren geduurd om hier weer een beetje te wennen. En helemaal op mijn plaats zit ik nog steeds niet. En zo’n reactie als die van jou nu, helpt me te realiseren dat dit niet zo raar is. Maar ja, het leven gaat verder, en is niet oneindig. Intussen zit ik al jaren vast. Nogmaals, oprechte dank.
LikeLike
Hoeps .De tranen spatten uit mijn ogen van je reactie. Ken je de boeken en filosofie van Ton Lemaire .Dat helpt mij om “onze “verlangens naar een ander leven ” breder en in een groter geheel te zien. Daar gaat wat troost van uit .
LikeGeliked door 1 persoon
Ton Lemaire, ik zoek hem weer eens op in de bieb, dat is lang geleden dat ik die naam hoorde.
LikeLike
http://www.amboanthos.nl/boek/de-val-van-prometheus/ Over ecologisch ,waar oorlog ook bij hoort ,vluchteling zijn .
LikeLike
Jij noemt het jaloerse mannen. Ik zeg dat er altijd delfstoffen aanwezig zijn.
Samen weten wij dat elke oorlog onzinnig is en alleen maar slachtoffers maakt.
Wanneer begrijpt iedereen dit?
Bezorgde groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Ja olie is een bron van de meeste huidige oorlog. en toch was het in Angola anders denk ik, gezien het feit dat er een staakt-het -vuren lag de dag na de dood van Savimbi. Dos Santos is overigens nog steeds president. De olie, goud en diamanten financierden de oorlog, wapens waren er ook in overvloed uiteraard. Bah wat een land.
zoals je zegt, elke oorlog is onzinnig. Bah wat een mensheid.
LikeLike