In de NRC-next een lang artikel over hoe ons brein zich steeds weer laat verleiden om dingen te kopen. De schrijver Pepijn Voermans haalt de econoom Kahneman aan en zijn boek ‘Thinking, fast and slow (2011)’ .
We kopen iets omdat we denken dat we daar gelukkig van worden. Niet van het hebben van het ding, maar van het leven dat daarbij hoort. Op het moment van aankoop dromen we van de fantastische ervaring die het nieuwe ding teweegbrengt. Zo (volgens het artikel) kopen we een pastamachine omdat we dromen van een simpel idyllisch leven waar je ambachtelijk zelf pasta maakt. We kopen die droom, maar die komt niet uit: de pastamachine past niet in het keukenkastje en we hebben helemaal geen tijd om zelf pasta te maken. We kopen een surfboard (in het artikel tenminste) omdat we dromen van lange vakanties op een zonnig bounty-eiland. In werkelijkheid komt dat surfboard tien jaar de garage niet uit.
Kahneman (en dus ook de schrijver van het artikel) stelt dat je minder spullen moet kopen, maar meer geld moet uitgeven aan ervaringen. Dus meer aan reizen, eten, uitgaan, sporten.
Daar zit wel wat in. Ook ik heb spullen die niet de droom hebben waargemaakt die ze beloofden. Dingen die ik aangeschaft heb omdat ze bij een levensstijl horen die ik wil navolgen. Maar er is een verschil tussen theorie en praktijk. Ik heb mijn sapcentrifuge een keer gebruikt en ik vond het gehannes. Ik had wortelsap gemaakt, en na het petiterige beetje sap te hebben opgedronken, at ik de droge vezels.
Het artikel maakt me duidelijk dat ik geen dromen moet najagen. Ik ga die spullen opruimen. Want ik wil me niet omringen met spullen die me een schuldgevoel geven omdat ik me niet houd aan mijn eigen voornemens. Het stokt me in mijn leven, ik krijg er geen inspiratie van alleen wanhopige lethargie.
Dan maar geen sapcentrifuge, ik eet wel gewoon worteltjes.
sprokkelen 
Helemaal waar, altijd je gezonde verstand gebruiken; bij aankopen zowel als diensten of dingen die je leest. En als je er wel eens intuint met een reclame, doe je dat geen tweede keer. Ik heb genoten van deze blog! Ik moest lachen om Betje met haar meerdere keren kerst vanwege de spullen! Ik ben n.l.net in dat boek bezig van die opruimcoach.
LikeLike
Interessant boek, lijkt me. Ik ga het beslist lezen.
LikeLike
Ik heb het ook nog niet gelezen, ik haal alleen een artikel over dit boek aan. Maar het lijkt me ook interessant.
LikeLike
Iedereen die reageert zal het in grote lijnen wel met je eens zijn. Maar ik vraag me af hoe het zit met het kopen van diensten, die meer op het psychische vlak liggen. Dit nadat ik een LI profiel heb bezocht van een bekende die nu coördinator in een wat vage psychische dienstverlening is geworden. Hoe zit het daar mee? Werkt het daar niet hetzelfde? Veel beloven, weinig geven, doet de gek..
Ik heb me laatst nog een begeleidingstraject laten aankletsen voor oudere werkzoekenden. Kostte 500 euri. Ik heb vier bijeenkomsten bezocht en niets gehoord wat ik niet zelf al had bedacht of zelf, met enig gezond verstand, had kunnen bedenken. En verder viel me op dat degene die het leidde deed alsof ze magische krachten bezat om moeilijk bemiddelbaren aan een baan te helpen.
Ik bedoel hiermee dat voor ons geestelijk welzijn wellicht hetzelfde mechanisme, of noem het gewoon verkooptruc/marketing, in werking treedt. Als we niet bijeenkomst zus of spirituele club zo bezoeken zullen we niet gelukkig kunnen worden.
Amen:-)
LikeLike
Ik ben het eens met de strekking.
Meer uitgeven aan reizen, eten, uitgaan, sporten: daar geldt volgens mij vaak hetzelfde als bij het kopen van voorwerpen.Het abonnement van de sportschool blijft, na de eerste twee pogingen, ongebruikt. Van veel uitgaan word je niet gezonder, en vaak ook niet gelukkiger. Maar je raakt er wel financieel van achterop. Luxe eten is lekker maar je hebt er spijt van zodra je op de weegschaal stapt. Vakanties leveren vaak stress en teleurstelling op – als er nou iets verwijst naar onmogelijke dromen, dan is het de illusie van de heerlijke vakantie, ver weg van al je problemen. De meeste problemen zitten in jezelf en die gaan dus gewoon mee op vakantie.
Waarmee ik niet wil beweren dat je nooit iets zou moeten uitgeven aan reizen, eten, uitgaan en sporten. Voor alles is een tijd en een plaats. Dat geldt zelfs voor sapcentrifuges 😉
Ik heb een oude, maar kwalitatief goede sapcentrifuge. Ik gebruik hem zelden, maar ik doe hem toch niet weg. Vorig jaar nog, dacht de huisarts op grond van mijn klachten dat ik een maag- of darmzweer had. Ik heb toen mijn sapcentrifuge opgegraven en een koolsapkuur gedaan. Vervolgens begon de pijn iedere nacht later en na ongeveer een week waren de klachten verdwenen, om niet meer terug te komen.
Tijdens die kuur had ik hem handig opgesteld op mijn aanrecht, zodat het persen van het sap voor een dag, inclusief het schoonmaken en in stukken snijden van de groente en het schoonmaken van de sapcentrifuge, niet meer tijd kostte dan een minuut of tien. Van een kilo harde groente pers ik ongeveer een halve liter sap. De vezels, beken ik, gooi ik weg. Die zijn dan ook behoorlijk droog, met deze machine.
Voor mij is versgeperst sap de ultieme verwennerij. Maar niet als het koolsap is, want dat is juist helemaal niet lekker 🙂
Wie wel sap wil maken, maar geen vezels wil weggooien, kan ook een superblender kopen, zoals de Vitamix. Als je dan toch veel geld wilt uitgeven …
LikeLike
Bedankt voor je mitsen en maren.
Een abonnement op een sportschool is wel de ultieme aankoop dat je koopt vanuit een droom naar een ander leven. Daarna heb je schuldgevoel telkens als je die kaart ziet liggen. Maar dat geldt niet voor een ritje met de trein, dan een dagje heerlijk wandelen en dan een ritje terug. Dan heb je geld betaald voor een heerlijke en gezonde dag waar je nog lang aan terugdenkt.
Zoals Alynia van Eccentric Lady stelt: de kleren die ze jaren heeft gekocht herinnert ze zich niet meer, maar de festivals nog wel. Dat herken ik: van eerdere periodes herinner ik me van alles, en de goede herinneringen gaan over allerlei ervaringen, niet over aankopen.
Tja, die sapcentrifuge: ik heb hem tweedehands gekocht en hij kostte bijna niets. Hij neemt niet veel plaats in in de kelder. Maar destijds toen ik hem kocht, stelde ik me voor dat ik hem vaak zou gebruiken, lekker elke dag sapjes maken. Alsof mijn leven ging veranderen met de aankoop van een sapcentrifuge. Als je hem zoals jij zo nu en dan voor een kuur tevoorschijn haalt, is het net zoiets als een kunstkerstboom of een tent: je gebruikt hem een keer per jaar een periode intensief, en dat is dan ook prima.
Het artikel ging over reclame: hoe reclame inspeelt op het verlangen naar een ander leven en je dan spullen aansmeert die daarbij horen. En die mensen dus massaal kopen omdat ze ook dat leven willen.
LikeLike
Dank je voor deze inzichten. Ik heb een aantal boeken gelezen over opruimen. Daar staat dan bijvoorbeeld, dat je spullen weg moet doen die je meer dan 8 maanden niet gebruikt hebt. Maar dan kun je dus geen kerstspullen of kampeerspullen bewaren – tenzij je meerdere keren per jaar kerst viert natuurlijk 😉
Maar deze spullen horen dus in een aparte categorie die geen eigen naam heeft. Zo had ik er nog niet tegenaan gekeken.
Het gaat niet om het seizoen. Er zijn spullen die soms wel tien jaar ongebruikt in de kast staan, en waarvan ik blij ben dat ik ze nog heb als ik ze ineens weer nodig heb. Zoals die sapcentrifuge. Anders moet je weer helemaal door het oriëntatie- en koopproces heen.
Spullen kopen vanuit de hoop op een ander leven … Er zijn bepaalde dingen die je kunt doen om ‘sales resistant’ te worden. Maar dat voert hier te ver.
LikeLike
Klinkt als een interessant boek! Bedankt voor de review!
LikeLike
Ik heb het boek niet gelezen, ik haal een artikel in de NRC-next aan. Het boek is misschien wel supersaai en degelijk en behandelt dit misschien alleen op p. 583, dat weet ik verder niet. Maar ook ik ga eens kijken in de bieb.
LikeLike
Zeker helemaal waar.
Als ik terug kijk op de periode dat ik genoeg geld had om alles aan ‘onzin’ uit te geven, dan liggen al die kleren al lang ergens bij de kringloop of in de vuilnisbak bijvoorbeeld. Maar de herinneringen blijven; herinneringen aan festivals, concerten, leuke momenten met vrienden…
LikeLike
Ja dat is precies wat ik bedoel. Het zijn de ervaringen die het leven kleuren, niet de aankopen.
LikeLike
Iemand van koor maakte met de resten die uit de sapcentrifuge kwamen ‘groentecupcakes’. Dus je kan er wel iets mee doen, maar aangezien ik een automatische sinaasappelpers en een staafmixer al te veel werk vind om schoon te maken (dus ik gebruik ze amper), ga ik niet eens beginnen aan zo’n sapcentrifuge 😛
LikeLike
Dan laat jij je dus niet verleiden door reclame die een geweldig harmonieus gezond leven voorspiegelt wat je krijgt als je maar deze sapcentrifuge/ keukenmachine/ staafmixer koopt.
LikeLike
Misschien helpt het dat ik geen tv heb en eigenlijk ook geen reclame zie op tv? Maar ik weet nu natuurlijk ook niet of ze daar wel reclame maken voor sapcentrifuges, ik denk het eigenlijk niet 😉 Ik denk dat het meer is dat ik geen geld uit wil geven aan iets waarvan ik nog niet zeker weet of ik het ga gebruiken. Bij een sapcentrifuge weet ik ook niet of ik hem wel zou nemen als die gratis was, omdat ik groente/fruit liever gewoon “zo” eet (misschien om uit te proberen…). En ik moet dat apparaat ook ergens kwijt en ik vind het zonde om ‘m op te slaan als ik ‘m niet of amper gebruik.
Ik ken wel mensen die een sapcentrifuge hebben, maar alhoewel het wel lekker is, staat mijn aanrecht ook al vol met een broodrooster, waterkoker en broodbakmachine (die ik allemaal bijna elke dag gebruik). En ik heb ook geen ruimte in mijn keukenkastjes voor nog een groot apparaat, want daar ligt mijn servies/pannen/eten/schoonmaakspul/doekjes/2e broodbakmachine (de professionelere variant, die er eigenlijk meer ligt als backup voor als deze kapot gaat, en daar houd ik rekening mee omdat dit ook al mijn 2e broodbakmachine is).
De enige plekken waar ik reclame zie zijn op bushokjes en stations en langs de weg.
Ik heb een NEE/NEE-sticker (de folders die ik wel wil hebben, krijg ik via de email), ik blokkeer reclames op internet (want als ik ze niet blokkeer, moet ik ZO lang wachten tot een internetpagina eindelijk geladen is, zeker op mijn laptopje want die is niet zo snel), en op uitzendinggemist (waar ik de tv-programma’s kijk die ik wel wil zien) hebben ze gelukkig geen reclame (houden zo aub!). Ik lees eigenlijk ook geen tijdschriften meer, waar ook wel vaak reclame in staat. Alleen als ik af en toe ergens anders ben, maar de tijdschriften die daar liggen zijn vaak ook oud en ik sla de reclamepagina’s bijna automatisch over… Een krant heb ik ook niet, nieuws lees ik online.
LikeLike
ik heb een Ja/Nee sticker want ik wil wel de huisaanhuisbladen krijgen.
Jij gebruikt die broodbakmachine elke dag, ik denk dat hij bij mij een sta in de weg zou worden, naast de sapcentrifuge. Ik kom wel vaak in de verleiding er een te kopen, maar tot nu toe heb ik mezelf ingehouden.
groet
LikeLike
Toen ik bij opa woonde hadden we een JA/NEE-sticker, en drie (later twee) krantenabonnementen, en kregen we geadresseerde folders… Elke week één of twee dozen vol met oud papier! Want opa kreeg ook nog best wel veel gewone post van vanalles en nogwat. Veel te zwaar 😛 Toen ik moest verhuizen heb ik dus maar snel een NEE/NEE sticker op de bus geplakt, ik mis het huis-aan-huis-krantje ook niet eigenlijk, zelfs lokaal nieuws is wel online te vinden en/of krijg ik emails over.
Ik heb mijn huidige broodbakmachine(s) gratis gekregen van mensen die er inderdaad eentje hadden gekocht of gekregen en er uiteindelijk niets mee deden (mijn eerste broodbakmachine was 7 euro bij de kringloop :P). Ik zou inderdaad kijken of je er misschien eentje kan lenen of gratis krijgen eerst, om uit te proberen. Anders is het wel zonde.
LikeLike
Ja dat vond ik nu ook het nadeel aan die centrifuges, je houdt zo veel kostbaar groentenafval over… is alleen leuk als je een paar kilo bijna verlopen appels op de kop hebt getikt ofzo, maar niet voor je duurbetaalde (bio)groenten.
Maar dat is zeker waar wat de schrijver schrijft. Koop zelf nauwelijks nieuwe dingen, maar vind bijvoorbeeld Icebreaker kleding zo mooi, niet in de laatste plaats vanwege de associaties met buitenleven, winter, avontuur ect. denk ik, onderbewust.
LikeLike
Ik las je blogpost over de Icebreaker kleding. Ik heb het nog nooit gezien, is het zo anders dan bijv. Northern face of welk ander sportkledingmerk dan ook? En inderdaad, die merken maken heel bewust gebruik van de associaties aan het leven dat bij die kleding hoort: sportief, avontuur, buiten. Als ik sportieve kleding aanheb ga ik zelfs sportiever lopen, ik voel me dan zo sportief! Maar afgezien daarvan: in zo’n winkel met sportieve buitenspullen (Bever) wordt je overspoeld met prachtige o zo handige kleding en spullen waar je heel veel aan hebt bij een beklimming van de Mount Everest, maar die in ons aardse bestaan blijven liggen. Dat geldt uiteraard niet voor een shirt en een broek, maar wel voor zakmessen met honderden functies, tot 100 meter diepte waterdichte smartphones etc etc.
LikeLike
Haha, briljante dingen verzinnen ze inderdaad, maar dat hoeft van mij dan allemaal weer niet zo. Icebreaker is zo leuk omdat het van blije schapen is, en daarom zo lang fris en fruitig blijft, zegt men.
Maareh, ik heb zo’n sapdinges staan, zo eentje als bij inenomdekas op het plaatje. Als je wil, stuur ik hem naar je op. Hij is weinig gebruikt en hij heeft allicht een beter rendement dan je ouwe. Laat maar weten als je interesse hebt.
LikeLike
Een vriendin stopt het groenteafval uit haar sapcentrifuge in groentecupcakes 😉 Je kan er nog wel iets mee doen blijkbaar.
LikeLike
cupcakes, ook zo’n hype waar ik nog niet aan mee heb gedaan.
LikeLike
Haha, ja dat is wel echt een hype 😛 Op Facebook plaatsen echt zoveel mensen cupcake-foto’s, een tijdje geleden was dat echt heel erg, nu is het alweer ietsjes minder.
LikeLike
nog even en de hype is voorbij voordat ik eraan begonnen ben.
LikeLike
Trendsetters doen dingen juist als het geen hype is 😛
En als je pas na een hype die dingen gaat doen, begin je misschien wel weer een nieuwe hype…
LikeLike
Mooi geschreven en helemaal waar. “Het hebben van de zaak is het eind van het vermaak” vind ik dan ook een mooi spreekwoord.
LikeLike