Gisteravond zag ik een intrigerend programma waarin Paul Rosenmuller de effecten van de economische crisis in Spanje onderzocht. 52% van de jongeren is werkloos. Dagelijks houden jongeren grote protestmarsen want ze zien geen enkel perspectief voor hun eigen toekomst in Spanje. Ze gaan naar school, studeren, maar waartoe eigenlijk?
Een historicus werkt als barman in het dorp waar hij is opgegroeid. Hij wil perse een baan, want is gewend aan het leven met een flatscreen. Zo zei hij het, waarmee hij bedoelde dat hij is opgeleid om te functioneren in het bestaande systeem met geld als motor. Zijn hele leven tot nu toe had hij daar naartoe gewerkt: opvoeding, scholing, studie, alles wat hij kan en weet is bruikbaar voor een leven met een baan en een supermarkt om de boodschappen te doen. Hij kan uitsluitend functioneren in een maatschappij met geld als motor, een overheid die doet wat hij moet doen en een werkende infrastructuur.
Een geestelijke maakt zich zorgen om het systeem met geld als motor. Dat mensen werken om geld te verdienen, en dat geld uitgeven om te kunnen leven. Zonder geld geen bestaan. Hij maakt zich zorgen om mensen die geen enkele vrijheid meer hebben in verband met aflossingen van schulden. Die helemaal vastzitten in de vicieuze cirkel van leven en werk, waarbij het leven omvalt als het werk ophoudt. Hij noemde ze slaven van de economie.
De recessie is niet voorbij. De schrijnende verhalen over jonge Spanjaarden, armoe in Oost-Europea: er is geen garantie dat in Nederland niet ook zoiets gebeurt. Dat hele steden geen geld meer hebben om de verwarming te betalen, zoals in Rusland bij 20 graden onder nul. Dat gezinnen met duizenden tegelijk uit hun huis worden gezet omdat de hypotheek te hoog wordt, zoals in de VS. Dat de WW wordt teruggebracht naar een maand en de AOW ingaat op je 70ste. Het leven voor jongeren van nu is over 20 jaar misschien heel anders is dan nu.
Ik denk dat jongeren zich moeten leren redden zoals onze grootouders zich konden redden. Dat ze geen reis om de wereld moeten maken zolang ze nog een hypotheek hebben. Dat ze die moeten aflossen om onafhankelijk te worden van de bank. Dat ze een stukje grond moeten kopen, om in het geval dat het moet iets te kunnen beginnen en voor zichzelf te zorgen. Dat het nuttig is te weten welke paddestoelen eetbaar zijn en hoe je een gans vangt en slacht. Dat ze flexibel en creatief moeten zijn en zich nergens te goed voor moeten voelen.
Want als je voorbereid bent, als je weet dat je iets kan, dan hoef je er niet bang voor te zijn.
sprokkelen 
Je kan al veel zelf kweken in bakken, en die bakken kunnen oude blikken en emmers zijn(kijk op weblog van Teunie Luijks). Dat kan op een balkon of plat dak. Je kan een oude schoenenzak (zo’n ding met allemaal vakjes voor schoenen gebruiken voor kruiden en aardbeien. Zo’n zak kan je aan een buitenmuur of schutting hangen. Als je van één tomaat het zaad neemt, kweek je “gratis” tomatenplanten.
Nu met het paardenvleesgebeuren lezen we weer hoe krankzinnig voedsel van hot naar her over de palneet wordt gesleept, voor het op ons bord belandt. Die lijnen moeten korter, en het kortst is als je zelf produceert.
LikeLike
Ik heb zelf helaas teveel schaduw in de tuin. Dat van die schoenenzakken vind ik geniaal! Heb je ook zin te beginnen, het lijkt wel voorjaar.
LikeLike
Je hebt toch wel iets aan geld nodig in deze samenleving, en niet iedereen kan van een uitkering leven (want waar komt dat uitkeringsgeld dan vandaan, als niemand werkt?). Onze grootouders hadden ook geld, maar de samenleving was niet zo heel erg ingericht op steeds maar nieuwe, nutteloze “gadgets” consumeren als het oude het nog deed. En studeren gaf (volgens de verhalen van mijn opa) inderdaad wel meer kans op een goede baan, waardoor je je eigen kinderen ook weer kansen kon geven.
Ik denk dat de crisis toch wel een paar goede dingen brengt, zoals dat mensen meer naar hergebruik gaan kijken en niet consumeren maar “consuminderen” (zat weblogs hierover, bijvoorbeeld http://lowimpactman.wordpress.com over iemand die in de gemeenteraad van Gent zit en zich sterk maakt voor minder impact op de planeet).
En een stukje grond kopen klinkt leuk, maar een huis+tuin is voor de meeste starters nog te duur… (dus zelf al je voedsel verbouwen en dieren houden is niet echt mogelijk over het algemeen) Zeker als ze in de buurt van hun werk (meestal in een stad) moeten wonen, want OV wordt ook steeds duurder, net als benzine.
LikeLike
bedankt voor je reactie. Ik ben het met je eens dat de crisis ook wel goede dingen brengt, ik hoop alleen wel dat er geen mensen echt slachtoffer worden. Ik hoop dat de top van het consumeren nu echt bereikt is. Vandaag weer een stuk in de NRC-next over ruilen via Marktplaats, en dan is er toch weer een commentaar dat ‘dat wel een bedreiging vormt voor herstel van de huidige recessie’.
Je reactie op het kopen van grond is uiteraard terecht: dat is niet voor iedereen weggelegd. Hoewel bosgrond is helemaal niet duur (rond de 4 euro per m2 maar de bomen mag je niet kappen), en ik ken nog steeds gezinnen waar het een groot goed is als elk kind een stuk grond meekrijgt.
Het gaat mij meer om het out-of-the-box denken, het verruimen van je blikveld aan mogelijkheden, dan dat ik pretendeer de oplossing te weten.
En die consuminderblogs zijn inderdaad leuk en inspirerend. Ik lees er heel wat. Ook die van Neurootje, Kniepertie, Huisvlijt, Lekker leven met minder, etc etc.
LikeLike
Marktplaats is volgens mij niet slecht voor de economie: mensen krijgen wat extra geld binnen, wat ze weer kunnen besteden aan andere dingen; en de meeste mensen gebruiken dat extra geld volgens mij om uit te geven aan dingen waarover wel belasting wordt betaald (eten ((super)markt en uit eten), huis/huur, hobbydingen, uitjes naar plekken in Nederland, etc). Als mensen niet die extra beetjes zouden binnenkrijgen, zouden ze dus ook minder extra dingen doen. Niet dat Marktplaats nou zoveel oplevert, maar om de zoveel tijd 10 of 20 euro extra is toch wel nuttig voor veel mensen (heb je alweer een halve of hele week aan boodschappen voor 1 persoon!). Ik heb laatst bijvoorbeeld een aikido-pak verkocht via Marktplaats, wat ik een jaar geleden ook zelf via Marktplaats had gekocht. Ik was toen een jaar lid geweest van een aikidovereniging en ik denk dat de koper van het pak ook lid is van een vereniging.
Misschien komt er een dezer dagen wel een reactie op dat stuk in het NRC 🙂 Van iemand die het er ook niet mee eens is. Het viel me trouwens een tijdje geleden op dat veel stukken in het gewone NRC steeds iets later in het NRC Next stonden… Dus misschien heeft dat stuk over Marktplaats ook in het gewone NRC gestaan en hebben meer mensen het dus gelezen, dus meer kans op een tegenreactie?
Al zag ik wel op het nieuws dat er steeds meer mensen naar de voedselbank moeten… Dat is wel erg vervelend en dat valt volgens mij toch wel onder “slachtoffers van de crisis”.
Ik woon wel zo ongeveer naast een bos en zie nogal wat onbebouwde grond vanuit mijn raam, maar dat is volgens mij allemaal privébezit of van de gemeente want het is een recreatiebos/park… (rand van Utrecht). Mijn ouders wonen midden in de stad, maar hebben wel een grote tuin en mijn moeder verbouwt daar allemaal kruiden. Meer dan wat dingen in bakjes laten groeien kan ik echter niet doen op mijn kamertje (in een flat) 😛 Vanaf mijn ouders is het toch al wel snel een half uur fietsen naar het dichtstbijzijnde bos, en dat is volgens mij ook een “wandelbos”. Om een stukje grond aan je kinderen mee te geven is het toch wel handig als dat in de buurt is denk ik, als je daar dingen wil laten groeien of dieren wil houden. Want als het zo ver weg is, kun je het ook niet in de gaten houden.
LikeLike
ja, eens! blijkbaar leren economen een andere logica.
LikeLike
Ik ben het helemaal met je eens over Marktplaats, logische redenering!. Blijkbaar leren economen een andere logica.
Mij was ook al opgevallen dat stukken van de NRC soms enkele dagen later in NRC-next verschijnen. Ze zullen wel niet verwachten dat er mensen zijn die beide kranten lezen.
LikeLike
De logica van een economie waarin het normaal is om dingen nieuw in de winkel te kopen i.p.v. tweedehands, denk ik. Wat natuurlijk een hele tijd “goed” is gegaan 😛 Studieboeken zijn nog niet aangepast… 😛 Want er zijn nog geen nieuwe theorieën ontwikkeld enzo… 😛
Thuis hadden we het NRC en op de universiteit lagen er nogal wat NRC Next edities, dus dan blader ik die vaak ook nog even door en dan vallen zulke dingen wel op. Maar beide abonnementen thuis hebben is wel een beetje teveel van hetzelfde (en in het gewone NRC staat veel meer).
LikeLike
Ik lees beide kranten ook niet, thuis NRC-next, en soms in de bibliotheek de NRC. En dan zie ik zo’n artikel dat ik net in de bibliotheek gelezen heb even later thuis in de NRC-next, en dan heb ik dus een deja-vu reactie.
Het ontwikkelen van een nieuwe economische theorieen lijkt me nodig. Ook dat een grote milieuramp goed is voor de economie omdat er dan weer lekker veel verdiend kan worden aan het schoonmaken, is zo 2012….
LikeLike
Ik heb zelf helemaal geen krantenabonnement, maar wel veel nieuws in mijn RSS staan (en af en toe een Metro/Spits als ik die tegenkom in het OV, maar daar staat zo weinig in dat ik die binnen 5 minuten uit heb…). NRC was toen ik nog bij opa woonde, maar toen we allebei verhuisden werd dat abonnement ook opgezegd.
Een grote milieuramp is helemaal niet goed voor de economie. Kijk maar naar Fukushima (wat nog steeds niet opgelost is trouwens, die centrale lekt nog steeds radioactief materiaal). De overheid probeert allerlei dingen, maar landen zoals bijvoorbeeld Rusland importeren ineens niets of veel minder uit Japan (ze hadden bijvoorbeeld eerst een levering auto’s geweigerd omdat die te radioactief waren). De Japanse overheid begon een tijd geleden met een reclamecampagne “Eet eten uit Fukushima!” omdat dat goed zou zijn voor de economie daar. Allerlei tv-beroemdheden gingen dat dus doen (bijvoorbeeld presentatoren van praatprogramma’s) en er zijn best wel veel “onverklaarbare” ziekte- en sterfgevallen gekomen, vooral van de mensen die zich dus zo voor die actie inzetten en veel eten uit Fukushima aten. Bij kinderen in de omgeving van Fukushima zijn veel meer tumoren in de schildklier vastgesteld, ook grote. De Japanse overheid verklaart al die dingen echter anders, vooral stress zou de oorzaak zijn, omdat mensen en kinderen rond Fukushima vooral binnen blijven omdat het buiten gevaarlijk is. En hun “decontamination” in de zone net buiten de “gevarenzone” rondom de kerncentrale is alleen maar op bepaalde plekken, ze verschuiven de besmette aarde gewoon zodat om de meetstations die de overheid heeft neergezet minder radioactiviteit te meten is, maar als je dan een tiental meter verder loopt ligt daar al die radioactieve aarde op een hoop. Verder wordt eten uit Fukushima ook verspreid door het land, net als afval (om te verbranden), om “het leed te spreiden, voor de solidariteit”. Dat het kraanwater radioactief is t/m Tokyo is ook geen algemeen nieuws, dat kun je alleen maar op internet lezen. Mensen in Tokyo maken zich ook dus ECHT geen zorgen, omdat ze “er ver vandaan wonen”, maar ze moeten zich vooral zorgen maken om het voedsel en water dat ze binnenkrijgen, want daar zit het grote probleem. De achtergrondstraling valt daar al wel weer een beetje mee, al is het nog steeds veel hoger dan in Nederland (maar sowieso is de achtergrondstraling in Japan hoger dan in Nederland, omdat het een bergachtig gebied is).
Het is een milieuramp maar OOK een economisch probleem, vooral voor de export naar het buitenland EN dat mensen in Japan toch wel iets lokaler voedsel zijn gaan eten (niet iedereen, maar toch wel de mensen die iets van nieuws op internet lezen).
LikeLike
Ik ben het helemaal met je eens. Goed verhaal, je weet er duidelijk veel van.
LikeLike
Mijn vorige reactie kan ik niet bewerken, dus bij deze: http://selenejapan.wordpress.com/2012/08/12/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%89%E3%81%AE%E6%A3%AE/ Foto’s van het “bos” waar ik vlakbij woon (Amelisweerd). Vooral veel wandel/fietspaden. Er zijn ook plekken waar je kunt zitten, maar daar heb ik geen foto’s van online staan.
LikeLike
Amelisweerd…. Was deze week nog bij Andere Tijden te zien, 1982. Ik herinner me dat nog goed. Prachtig bos!
LikeLike
Ik heb net die aflevering gekeken op Uitzendinggemist – wow :O Zo wordt er nu echt niet meer gedemonstreerd… (had ik laatst nog een discussie over, waarom niet. Wij dachten: mensen zijn nu te individualistisch bezig, ze willen vooral wat het beste is voor hunzelf, dus ze demonstreren een beetje, vooral online, maar individueel demonstreren heeft vaak minder nut).
LikeLike
Ach die demonstratie met die hutten in de bomen toen had ook helemaal geen nut. Daar beginnen de jongeren van nu niet eens aan. Een goede flashmob helpt misschien wel meer.
LikeLike